Franstaligen houden Senaat in leven

Voorpagina De Morgen

De Senaat is de facto een zaak van de Franstaligen geworden. De Vlaamse senatoren steken er nauwelijks tijd en energie in tot duidelijk wordt of Arizona deze assemblee al dan niet de doodsteek geeft.

"Ik loop niet te koop met mijn titel van senator. Als mensen me aanspreken over de Senaat, vragen ze enkel wanneer die ophoudt te bestaan. Ik zit er zelf ook in om het af te schaffen." N-VA'er en deelstaatsenator Karl Vanlouwe vat de houding van de Vlaamse senatoren van elke politieke kleur samen: zij oordelen dat de Senaat geen nut meer heeft en het best snel de boeken toedoet.

Een blik op de cijfers bevestigt dat de Vlamingen al mentaal afscheid namen van deze 'tweede kamer'. Degenen die er het initiatief nemen, zijn de Franstaligen. Alle resoluties in dit halfrond sinds de verkiezingen zijn afkomstig van hen, de Vlamingen dienden zelf maar één wetsvoorstel in. De Franstaligen zijn ook het vaakst aan het woord. Maar 29 procent van de Vlamingen keurde daarenboven de begroting goed.

N-VA en Open Vld onthielden zich, cd&v en Vooruit stemden voor. Het budget bleef gelijk op 44 miljoen euro; er was dus geen indexering. De werkingsmiddelen van de fracties gingen ook met 10 procent naar beneden. Tien jaar geleden had de Senaat nog een budget van 64 miljoen euro. "We proberen zuinig te zijn, maar we willen ook aan het personeel denken", zegt Benjamin Dalle (cd&v). Van het budget gaat nu 85 procent naar de lonen van het personeel.

Niet onbelangrijk: de Senaat telt sinds de zesde staatshervorming nog zestig senatoren. Vijftig daarvan, de zogenaamde 'deelstaatsenatoren', komen uit de regionale parlementen. Zij krijgen hiervoor, bovenop hun parlementaire loon, geen extra vergoeding. Tien senatoren zijn wel nog gecoöpteerd: zij ontvangen een halve wedde. Deelstaatsenator Kris Verduyckt (Vooruit): "Bij ons zijn de senatoren eigenlijk vier Chinese vrijwilligers. Wij hebben ook bewust geen senatoren gecoöpteerd."

De Franstaligen zijn hyperactief in vergelijking met de Vlamingen omdat ze de Senaat als een oer-Belgisch symbool blijven beschouwen. Begin je met de ontmanteling van de Senaat, dan begin je met de ontmanteling van België, vrezen zij.

Zeker de MR, die met Valerie De Bue ook de Senaatsvoorzitter levert, is een virulent voorstander van het behoud, zelfs van een rehabilitatie van de Senaat. De Franstalige liberalen clashten al tig keer frontaal met hun Vlaamse zusterpartij, Open Vld, over het voortbestaan. Stephanie D'Hose, Senaatsvoorzitter in de vorige legislatuur, diende in de eerste zitting na de verkiezingen een voorstel in om de Senaat te laten verdwijnen, maar kreeg nul op het rekest.

In de begrotingstabel van formateur Bart De Wever (N-VA) staat de afschaffing van de Senaat bij de besparingen, maar het is nog niet zeker of het zover zal komen. Vooruit, cd&v en N-VA zijn wel voor, maar MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez blijft mordicus tegen. Een compromis zou kunnen zijn - dit komt uit de koker van cd&v - dat de Senaat als aparte instelling wordt afgeschaft. Er zou dan een ad-hocmechanisme komen, een Verenigde Grondwettelijke Vergadering, waar de parlementsleden uit de deelstaten kunnen beslissen over grondwetsherzieningen, staatshervormingen en belangrijke benoemingen.

Verduyckt: "Wij zitten dus in de wachtkamer tot de grote jongens beslissen."

TINE PEETERS - DE MORGEN